Một số gợi ý về xây dựng sandbox cho Việt Nam

Một số gợi ý về xây dựng sandbox cho Việt Nam

Nguoidentubinhduong

“Sandbox – hộp cát” với ý nghĩa ban đầu là những khu vực chứa đầy cát được tạo ra để cho trẻ em vui chơi, thúc đẩy tự do sáng tạo nhưng vẫn đảm bảo an toàn. Sau đó, thuật ngữ Sandbox đã được mở rộng với ý nghĩa mới, sử dụng trong các lĩnh vực khác nhau.

1. Khái niệm Sandbox, Regulatory Sandbox

Trong công nghệ thông tin (CNTT), mô hình sandbox được sự dụng rộng rãi, từ việc tạo môi trường phát triển các ứng dụng giải pháp, hay để thử nghiệm ứng dụng vào môi trường thực tế. Người sử dụng máy tính có thể tự mình tạo ra một môi trường Sandbox của riêng mình để thử nghiệm, phân tích một phần mềm nào đó khi chưa chắc chắn liệu chúng có làm hại máy tính của mình hay không.

Trong an ninh mạng, Sandbox là một kỹ thuật quan trọng trong lĩnh vực bảo mật, có tác dụng cô lập các ứng dụng, ngăn chặn các phần mềm độc hại để chúng không thể làm hỏng hệ thống máy tính, hay cài cắm các mã độc nhằm ăn cắp thông tin cá nhân của người dùng…[i]

Giai đoạn Cách mạng công nghiệp 4.0 (CMCN 4.0) hiện nay, thuật ngữ “Sandbox”/“Regulatory Sandbox” đang được sử dụng rộng rãi trong nền kinh tế số, với hàm ý là tạo ra các khung pháp lý thử nghiệm cho các mô hình kinh doanh mới khi mà khung pháp lý hiện hành chưa có quy định điều chỉnh.

Nhu cầu được hoạt động thử nghiệm trong Sandbox ngày càng gia tăng, nhất là đối với các mô hình kinh doanh mới trong lĩnh vực fintech. Mục đích của sandbox là điều chỉnh quy định tài chính nghiêm ngặt để có thể thích ứng với tốc độ phát triển của các doanh nghiệp (DN) đổi mới, sáng tạo, tuy nhiên sự điều chỉnh này phải theo cách vừa không làm giảm bớt các quy tắc của fintech, đồng thời, vẫn đảm bảo yếu tố bảo vệ người tiêu dùng [i].

Như vậy, dưới góc độ pháp lý, có thể định nghĩa một cách khái quát nhất về Sandbox như sau:

Sandbox là tạo ra một không gian thuận lợi với khung chính sách riêng (nằm ngoài khung chính sách hiện tại) để tiến hành thử nghiệm những khởi nghiệp sáng tạo, đổi mới.

Regulatory sandbox – “khung pháp lý thí điểm” là một cách tiếp cận mới và khá linh hoạt trong kỹ thuật lập pháp, cho phép thử nghiệm trực tiếp, giới hạn thời gian của các đổi mới dưới sự giám sát điều chỉnh. Sandbox cho phép thử nghiệm trong môi trường thực tiễn, nhưng có phạm vi và thời gian xác định, cùng với các biện pháp bảo vệ thích hợp để ngăn chặn bất kỳ hậu quả nào của sự thất bại mà không ảnh hưởng quá nhiều đến hệ thống tài chính quốc gia.

Hết thời hạn thử nghiệm, nếu DN khởi nghiệp và đi vào hoạt động thành công, thì sẽ phải thoát ra khỏi khung pháp lý Sandbox và hoạt động theo khung pháp luật hiện hành.

Đối tượng điều chỉnh của Regulatory sandbox thường là các sản phẩm tài chính sáng tạo, sản phẩm ứng dụng công nghệ và mô hình kinh doanh mới. Những “khung pháp lý thử nghiệm” Sandbox áp dụng cho các DN khởi nghiệp có ứng dụng công nghệ (fintech, blockchain,…) hay DN kinh doanh theo mô hình kinh tế mới (kinh tế chia sẻ) sẽ được tiến hành trong một không gian và thời gian được xác định rõ ràng.

Tuy nhiên, thử nghiệm Sandbox cũng có thể thất bại, nên việc cho phép thử nghiệm Sandbox cần đi kèm với các biện pháp bảo vệ thích hợp để bảo vệ cho hệ thống tài chính quốc gia.

Xem bài viết đầy đủ